Ο νόμος Τσιάρα έχει δώσει τη δυνατότητα να ζητείται εναλλασσόμενη κατοικία ανήλικων τέκνων σε πολλές ακραίες περιπτώσεις
Πάνω από έναν χρόνο εφαρμογής μετρά ήδη ο νόμος Τσιάρα για το Οικογενειακό Δίκαιο και τα προβλήματα έχουν γιγαντωθεί. Δεν είναι μόνο ένας νόμος που αντιστρατεύεται τη γυναικεία χειραφέτηση, αλλά το κυριότερο πρόβλημα είναι ότι, αντί να λύνει προβλήματα, δημιουργεί ανθρώπινα δράματα, καθώς οι αντιδικίες γονέων έχουν αυξηθεί. Οι γυναικείες και φεμινιστικές οργανώσεις όπως και σύλλογοι που ασχολούνται με τα θέματα της κακοποίησης σε γυναίκες και παιδιά είχαν προειδοποιήσει για τα αρνητικά αποτελέσματα που θα είχε η εφαρμογή του, ωστόσο δεν είχαν εισακουστεί. Για τις τραγικές συνέπειες του νόμου Τσιάρα μιλά στην ΑΥΓΗ της Κυριακής η δικηγόρος και υποψήφια βουλεύτρια Νομού Ημαθίας του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ Φανή Γιωτάκη.
Από την εμπειρία σας στα δικαστήρια, ποια είναι τα αποτελέσματα της εφαρμογής του νόμου Τσιάρα για τη συνεπιμέλεια;
Ο Νόμος 4800/2021, γνωστός και ως νόμος Τσιάρα, από τον Σεπτέμβριο του 2021, οπότε έχει τεθεί σε εφαρμογή, έχει δώσει τη δυνατότητα μέχρι σήμερα να εκβιαστούν πολλοί γονείς, κατά τεκμήριο μητέρες στις οποίες έχει αποδοθεί η επιμέλεια, αναφορικά με το ζήτημα της διατροφής. Έτσι, αποτελεί εργαλείο στα χέρια του γονέα που δεν θέλει να καταβάλλει διατροφή και απειλεί με την προσχηματική προσφυγή στη Δικαιοσύνη για την ανατροπή αποφάσεων επιμέλειας και επικοινωνίας αν δεν περιοριστούν οι απαιτήσεις διατροφής ανήλικων τέκνων από τον γονέα που έχει σήμερα την επιμέλεια.
Εχει αποδειχθεί μέχρι τώρα ότι ο νόμος Τσιάρα έχει μετατραπεί σε εργαλείο αντεκδίκησης των πρώην συζύγων για την απόφαση των συζύγων τους να διακόψουν την έγγαμη συμβίωση, να ξεφύγουν από μια νοσηρή ή κακοποιητική σχέση. Κατά τον ίδιο τρόπο έχει λειτουργήσει ως παγίδα εγκλωβισμού η διάταξη του νόμου που απαγορεύει τη μετοίκηση της συζύγου, παρά μόνο μετά την έκδοση δικαστικής απόφασης, ακόμα κι αν η μετοίκηση αφορά λόγους εργασίας, υγείας ή κινδύνους από έναν τοξικό γάμο και μία κακοποιητική σχέση.
Οι αντιδικίες των γονέων έχουν μειωθεί; Λειτουργεί θεραπευτικά ο νόμος;
Ο νέος νόμος έχει σαφέστατα ανεβάσει τον αριθμό των υποθέσεων που άγονται ενώπιον των δικαστηρίων. Αναμένουμε επίσημα στατιστικά στοιχεία, που δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν συλλέγονται από κάποιον και με ποιες προϋποθέσεις, είναι όμως εμφανές ότι ο όγκος των υποθέσεων Οικογενειακού Δικαίου βαίνει αυξανόμενος, και μάλιστα με ραγδαίο ρυθμό, ιδίως στα ακροατήρια των ασφαλιστικών μέτρων.
Τα πρώτα δείγματα του νέου Οικογενειακού Δικαίου είναι δείγματα κακής γραφής, που υποθάλπουν εκδικητικά κίνητρα, οξύνουν τις οικογενειακές σχέσεις, ανατρέπουν ισορροπίες που έχουν κατακτηθεί με πολύ κόπο και με εφετειακές αποφάσεις και, τέλος, υποσκάπτουν τα θεμέλια της ελληνικής οικογένειας και συνεπώς και της ελληνικής κοινωνίας.
Με βάση την εφαρμογή του έως τώρα θεωρείτε ότι είναι υπέρ του συμφέροντος του παιδιού;
Ο νόμος Τσιάρα έχει δώσει τη δυνατότητα να ζητείται εναλλασσόμενη κατοικία ανήλικων τέκνων σε πολλές ακραίες περιπτώσεις, χωρίς κανένα σεβασμό στην καθημερινότητα και στο συμφέρον του παιδιού, και με μια μηχανιστική υπολογιστική λογική που διέπει τον νόμο και πολύ απέχει από οικογενειακές σχέσεις και από αυτό που ονομάζουμε το καλώς εννοούμενο συμφέρον του παιδιού.
Ετσι, σήμερα υπάρχουν αιτήσεις αλλά και αποφάσεις που αφορούν την εναλλασσόμενη κατοικία ή απλή διανυκτέρευση νεογέννητων μακριά από τη μητέρα τους, βρεφών που βρίσκονται στο στάδιο του θηλασμού, την εναλλασσόμενη κατοικία παιδιών με βαρύτατες ασθένειες, που βρίσκονται στο στάδιο αποθεραπείας και νοσημάτων, στα οποία δεν ενδείκνυται η αλλαγή περιβάλλοντος και αγνοούνται ακόμα και ιατρικές προς τούτο συστάσεις.
Ταυτοχρόνως, έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο παιδιών που άργησαν να παρακολουθήσουν μαθήματα στο σχολείο λόγω της διαφωνίας των γονέων για την εγγραφή τους και έμειναν έτσι εκτός εκπαιδευτικής διαδικασίας μέχρι τη λήψη δικαστικών αποφάσεων.
Το ζήτημα της επιμέλειας παιδιών θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας παραμένει σοβαρό και ακανθώδες πρόβλημα, καθώς ο νέος νόμος επιτρέπει την παραμονή τού ανήλικου σε ένα κακοποιητικό περιβάλλον και απαιτεί την έκδοση οριστικής απόφασης για την ενδοοικογενειακή βία πριν από τη διάγνωση της κακής ασκήσεως της γονικής μέριμνας από τον κακοποιητικό γονέα, κάτι που δυσχεραίνει το έργο του δικαστή και δεσμεύει υπέρμετρα την κρίση του.
Ποια είναι η χρήση του όρου της «γονεϊκής αποξένωσης» στα δικαστήρια;
Στα δικόγραφα συχνά γίνεται επίκληση σε αόριστες και δυσαπόδεικτες έννοιες, ερειδόμενες σε ανυπόστατα ψυχολογικά κριτήρια και καταστάσεις όπως «διατάραξη της συναισθηματικής σχέσης και πρόκληση διάρρηξης σχέσεων», τις οποίες καθιστά λόγους αφαίρεσης της γονικής μέριμνας, φέρνοντας φυσικά από την πίσω πόρτα το σύνδρομο «γονεϊκής αποξένωσης».
Απώτερος σκοπός της εισαγωγής του συνδρόμου αυτού είναι ο γονέας που θα καταδικάζεται για το αδίκημα της παραβίασης απόφασης επικοινωνίας να βρίσκεται αντιμέτωπος στα αστικά δικαστήρια με το ενδεχόμενο να του αφαιρεθεί η γονική μέριμνα λόγω κακής άσκησης.
Υπάρχουν πληροφορίες για προσπάθεια ένταξης του ψευδοσυνδρόμου της «γονεϊκής αποξένωσης» στις μορφές ενδοοικογενειακής βίας στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή που έχει συσταθεί από την κυβέρνηση για την αναθεώρηση του Νόμου 3500/2006.